Raymond Detrez, Grieken op de Balkan: What’s in a name?

Voorsmaakje

Onder de Osmanen leefden Grieken verspreid over het hele Balkanschiereiland. Buiten de gebieden met een compacte Griekse, ook rurale bevolking, die zich vandaag grotendeels binnen de grenzen van Griekenland bevinden, vormden ze van in de achttiende eeuw als handelaars en hogere clerus een belangrijk deel van de stedelijke elite. Doordat religieuze identiteit als belangrijker werd beschouwd dan etnische – wat in de hand werd gewerkt door de Osmaanse administratieve indeling van de bevolking in millets (religieuze gemeenschappen) – bestonden er voor orthodox-christelijke niet-Grieken uit de dorpen die carrière maakten in de stad geen morele obstakels om zich te identificeren met de Griekse bovenlaag. De termen Griek en Romeos sloegen bijgevolg niet alleen op etnische Grieken, maar ook op Osmaanse orthodoxe-christenen in het algemeen en op bepaalde beroepscategorieën en sociale klassen. Het onderscheid tussen etnische en andere “Grieken” was irrelevant; iedereen was immers in de eerste plaats orthodox christen. Pas met de opkomst van het nationalisme in de negentiende eeuw werden betrokkenen gedwongen om te kiezen voor een of andere nationaliteit. Wat deze situatie in de praktijk betekende wordt in de lezing geïllustreerd aan de hand van de Griekse carrière van de Bulgaarse dichter Grigor Părličev/Grigorios Stavridis uit het Macedonische Ohrid en de gudilas, vergriekste Bulgaarse immigranten in de Thracische stad Plovdiv/Filippoupolis.

Over de spreker

Raymond Detrez doceerde van 1997 tot 2013 Oost-Europese geschiedenis en cultuurgeschiedenis en Cultuurkunde van Griekenland aan de UGent. De jongste jaren gaat zijn belangstelling voornamelijk uit naar pre-nationale, met name religieuze gemeenschappen op de Balkan in de achttiende en de vroege negentiende eeuw.

Praktische informatie

Wanneer? woensdag 7 december 2022, om 19u30

Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)

Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten en scholieren. Anderen betalen €5.

Vooraf inschrijven via https://humanitiesacademie.ugent.be/grenzeloos-grieks is verplicht voor zowel leden als niet-leden.

  • registreer je eenmalig op https://humanitiesacademie.ugent.be/
  • klik op de knop “toevoegen aan mijn winkelmandje”
  • afrekenen doe je door rechts bovenaan op het winkelkarretje te klikken
  • duid bij het afrekenen aan welk tarief op jou van toepassing is
  • volg de instructies die je krijgt in de bevestigingsmail