Lezingenreeks Griekenlandcentrum 2025-2026
Grieken en het Oosten, een eeuwenoude dialoog
-
Woe22Okt202519:30Leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Annelies Lannoy, Over het Griekse genie en de lokroep van het Oosten. De dubbele erfenis van het 19de-eeuwse onderzoek naar de antieke Griekse religie en filosofie
Toon detailsVoorsmaakje
Vandaag vergelijken filosofen enthousiast de deugdenethiek van Aristoteles met die van Confucius, en wijzen godsdiensthistorici op de vele parallellen tussen Griekse mythes en rituelen en de religies van het Oude Nabije Oosten. Deze vergelijkende studie van de antieke Griekse beschaving kreeg in de 19de eeuw een beslissende impuls, maar was toen ook het toneel van felle, vaak ideologisch geladen debatten, waarvan de echo’s tot ver in de 20ste eeuw —en zelfs tot vandaag— hoorbaar zijn. In deze lezing maken we kennis met enkele pioniers van deze studie: van de speculatieve symboliek van Friedrich Creuzer tot het werk van de Gentse geleerde Franz Cumont, die mee de methodologische basis legde voor de academische vergelijkende studie van de antieke religie en filosofie. Daarnaast bekijken we de bloei van het filhellenisme dat, gevoed door eurocentrisme en nationalisme, juist het idee van een uniek Grieks “genie” versterkte. Deze mythe heeft met name de geschiedschrijving van de filosofie diepgaand beïnvloed, waarbij Oosterse denktradities vaak buiten beeld bleven. Hoe valt de nadruk op het unieke mirakel van de Griekse rede te rijmen met de lokroep van het Oosten tijdens de bloeiperiode van de oriëntalistiek en de vergelijkende godsdienstgeschiedenis?
Over de spreker
Annelies Lannoy is sinds september 2025 werkzaam als docente in de kritische religiestudie en de vergelijkende filosofie aan de Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschappen van de UGent. Daarvoor was ze als postdoctoraal onderzoekster werkzaam aan onder meer de Universiteit van Lausanne en Gent. Annelies doceert in de domeinen van de filosofie van de religie, de vergelijkende filosofie en de godsdienstwetenschap. In haar onderzoek richt ze zich op de 19de- en vroeg 20ste-eeuwse geschiedenis van de vergelijkende godsdienstwetenschap en filosofie, waarbij ze vaak wetenschappelijke correspondenties gebruikt als toegangspoort tot de culturele contexten waarin deze ideeën circuleerden. Praktische informatie
Wanneer? woensdag 22 oktober 2025, om 19u30
Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
-
Woe19Nov.202519:30Leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Mathieu de Bakker, Aan het hof van de grote koningen: Herodotus en het Oosten
Toon detailsVoorsmaakje
Herodotus schrijft in het voorwoord van zijn Historiën dat hij grootse prestaties van Grieken én niet-Grieken ('barbaren') tot blijvende herinnering wil maken. Zijn prominentste historische personages blijken evenwel zonder uitzondering niet-Grieks: dankzij Herodotus' werk spreken de vijf grote koningen uit het oosten Croesus, Cyrus, Cambyses, Darius en Xerxes heden ten dage nog steeds tot de verbeelding. In deze lezing zal ik uiteenzetten hoe Herodotus deze machthebbers ieder op een eigen wijze karakteriseert, hoe hij daarbij omgaat met zijn bronnenmateriaal, en hoe hij met veel nuance naar het oosten kijkt.
Over de spreker
Mathieu de Bakker doceert oud Grieks aan de Universiteit van Amsterdam, met speciale aandacht voor geschiedschrijvers, redenaars en epigrafie. Hij publiceerde artikelen en bundels op de terreinen van de antieke verteltechniek en de historiografie, en werkte mee aan de Cambridge Grammar of Classical Greek. In december verschijnt zijn boek Speech, Narrative, and Authority in Herodotus' Histories, het resultaat van vele jaren studie van Herodotus' werk.
Praktische informatie
Wanneer? woensdag 19 november 2025, om 19u30
Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
Deze lezing wordt georganiseerd i.s.m. het Nederlands Klassiek Verbond Oost-Vlaanderen.
-
Woe26Nov.202520:00Liberas (Kramersplein 23, Gent)
Boekvoorstelling: 'Vuren van Judas, as van Oidipius' (Rhea Galanaki)
Toon detailsVoorsmaakje
Vuren van Judas, as van Oidipous is een verweving van twee verhalen die op het eerste gezicht sterk uiteenlopen. Het eerste is een spannend hedendaags verhaal. Anno 2000, na de dood van haar moeder, reist de jonge Joods-Griekse onderwijzeres Martha uit Athene af naar een afgelegen bergdorp op Kreta, op zoek naar een verborgen familiaal verleden. De inwoners daar zijn volop bezig met de voorbereidingen van een aloud paasgebruik: de verbranding van een judaspop.
Het tweede verhaal is de mythe ‘van het absolute kwaad’ uit de middeleeuwen, een versmelting van het christelijke Judasverhaal en de antieke mythe van Oidipous: het verstoten van een pasgeboren baby en broedermoord, met wortels in het Oude Testament, en vadermoord en een incestueuze zoon-moederrelatie, die teruggaan op de Oudgriekse mythologie.
Beide ‘verhalen’ wisselen elkaar af, maar wanneer hun draden samenkomen, leidt dit tot een breuk in de gesloten berggemeenschap.
Wet en wetteloosheid, liefde en ritueel, moord en verzwijging, vernieuwing en behoudzucht – aan de hand van deze tegenstellingen schildert Rhea Galanaki op weergaloze wijze een wereld vol conflicten waarin vrouwen een prominente rol spelen. En waarin we door alle eigentijdse gebeurtenissen heen de aloude Kretenzische mythe ‘van het absolute kwaad’, op zijn eigen duistere manier, opnieuw tot leven zien komen.
En zo strekt de mythologie onontkoombaar zijn tentakels uit tot in onze tijd: zij staat niet alleen ten dienste van de onbuigzame verhoudingen in een gesloten gemeenschap, maar helpt die tegelijk te verklaren.
Let op: auteur Rhea Galanaki zal zelf niet aanwezig zijn, maar Wouter Bulckaert gaat in gesprek over de roman met vertaler en Griekenlandkenner Hero Hokwerda.
Praktische informatie
Wanneer? woensdag 26 november 2025, om 20u00
- 20u start boekvoorstelling, welkom en inleiding door Pieter Borghart
- gesprek met de vertalers
- vervolgens napraten tijdens de signeersessie en receptie
Waar? Liberas (Kramersplein 23, Gent)
Prijs? gratis, maar inschrijven is verplicht via deze link
Deze boekvoorstelling wordt georganiseerd i.s.m. uitgeverij Houtekiet.
-
Din02Dec.202519:30Leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Han Lamers, Laonikos Chalkokondyles over Osmanen, Grieken en Europa
Toon detailsVoorsmaakje
Waarom viel Constantinopel in 1453? Deze vraag staat centraal in het werk van Laonikos Chalkokondyles, een tijdgenoot en getuige van de gebeurtenissen. Hij schrijft niet alleen over sultans, keizers en koningen, maar gaat ook in op verschillende Europese en Aziatische volkeren. Zijn benadering is opmerkelijk onpartijdig voor zijn tijd, en zijn oprechte aandacht voor de gebruiken van de Osmanen is ongebruikelijk. Hij was niet alleen een van de eerste historici van de Osmanen, maar ook de auteur van de eerste geschiedenis van de Grieken na de oudheid. Mede geïnspireerd door Herodotus en Thucydides ontwikkelde Chalkokondyles een geheel nieuwe vorm van geschiedschrijving. Deze lezing biedt een inleiding tot dit fascinerende, maar nog steeds relatief onbekende geschiedwerk, dat tot vorig jaar nog niet in Nederlandse vertaling beschikbaar was. We onderzoeken wat dit boek zo bijzonder maakt en waarom het vandaag de dag nog steeds gelezen mag worden.
Over de spreker
Han Lamers is gewoon hoogleraar klassieke filologie aan de Universiteit van Oslo en directeur van het Noorse Instituut in Rome. Hij is auteur van onder andere Greece Reinvented: Transformations of Byzantine Hellenism in Renaissance Italy en The Latin Poems of Manilius Cabacius Rallus of Sparta: On Longing, Fortune, and Displacement. Samen met wijlen Nico de Glas vertaalde hij onder meer Laonikos Chalkokondyles naar het Nederlands. Hij was van 2014 tot 2016 postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van GentPraktische informatie
Wanneer? dinsdag 2 december 2025, om 19u30
Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
.
-
Woe18Feb202619:30Auditorium 1 Jan Broeckx (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Elina & Maria Markatatou, Mandolin Practices of the Greek-speaking Population in Asia Minor
Toon detailsVoorsmaakje
meer info volgt later
Over de sprekers
meer info volgt later
Praktische informatie
Wanneer? woensdag 18 februari 2026, om 19u30
Waar? Auditorium 1 Jan Broeckx (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
! Opgelet: deze lezing wordt in het Engels gegeven !
-
Woe11Mar202619:30Leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Peter Van Nuffelen, Ruzie over kerstmis in Jeruzalem (560 n. Chr.). Tijdsrekening en liturgie tussen Oost en West
Toon detailsVoorsmaakje
meer info volgt later
Over de spreker
Peter Van Nuffelen is Gewoon Hoogleraar Oude Geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hij werkt voornamelijk over de Late Oudheid en godsdienstgeschiedenis van het Romeinse Rijk.Praktische informatie
Wanneer? woensdag 11 maart 2026, om 19u30
Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
-
Do26Mar2026te bevestigenSphinx Cinema (Sint-Michielshelling 3, Gent)
Filmvoorstelling: 'Stelios' ('Υπάρχω')
Toon detailsSynopsis
The touching story of a child from a Pontic refugee family who managed to survive and thrive against all odds, thanks to his immense talent and resilience in the face of social and personal challenges. Music, love, family, friends, fishing, creativity, people of the night, hardcore fans, and intense conflicts come together to create the mosaic of his life. This film is a tribute to legendary singer, Stelios Kazantzidis, whose voice touched the hearts of all Greeks around the world. A film for those who loved him and those who wish to discover him.
Praktische informatie
Wanneer? donderdag 26 maart 2026, tijdstip te bevestigen
Waar? Sphinx Cinema (Sint-Michielshelling 3, Gent)
Talen? Grieks gesproken met Engelse ondertiteling
Prijs? meer info volgt later
Inschrijven? meer info volgt later
Y. Tsemperopoulos ● Griekenland ● 2024 ● 133 minuten
- bekijk hier de trailer
Deze filmvoorstelling wordt georganiseerd i.s.m. Sphinx Cinema.
-
Woe06Mei202619:30Leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Eline Daveloose, Tussen Turkije en Griekenland: de odyssee van het Cappadocisch Grieks
Toon detailsVoorsmaakje
meer info volgt later
Over de spreker
meer info volgt later
Praktische informatie
Wanneer? woensdag 6 mei 2026, om 19u30
Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
-
Woe27Mei202619:30Leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Daniela De Simone, From Alexander to Ashoka: Encounters Between Ancient India and the Hellenistic World. A Story Told Through Textual Records and Material Traces
Toon detailsVoorsmaakje
meer info volgt later
Over de spreker
meer info volgt later
Praktische informatie
Wanneer? woensdag 27 mei 2026, om 19u30
Waar? leslokaal 0.4 (Blandijnberg 2, 9000 Gent)
Prijs? gratis voor leden van het Griekenlandcentrum, UGent studenten (m.u.v. PhD-studenten) en scholieren. Anderen betalen €5 aan de kassa.
! Opgelet: deze lezing wordt in het Engels gegeven !
